WIRON – czym jest i jak wpłynie na ratę kredytu hipotecznego?

Już pod koniec ubiegłego roku banki przestały udzielać kredytów w oparciu o wskaźnik WIBOR. Obecnie wdrażany jest nowy wskaźnik – WIRON. Co wiemy na jego temat – a przede wszystkim, czy będzie on korzystny dla kredytobiorców?

Co to jest WIRON?

WIRON ma zastąpić dotychczas stosowany WIBOR jako indeks transakcyjny, stosowany w roli wskaźnika referencyjnej stopy procentowej. Jest to zatem jeden z najważniejszych czynników decydujących o wysokości oprocentowania kredytów o zmiennej stopie procentowej – komercyjnych, hipotecznych, a także papierów dłużnych – w Polsce. Skrót ten można rozwinąć jako Warsaw Interest Rate Overnight, czyli Warszawska Stopa Procentowa Jednodniowa. Oznacza to, że indeks odnosi się do transakcji, przy których bank pożycza pieniądze danego dnia, a oddaje je w kolejnym dniu roboczym.

Wskaźniki referencyjne stosowane są na rynkach finansowych po to, aby na ich podstawie banki mogły wyznaczyć oprocentowanie kredytów, lokat, papierów dłużnych oraz innych produktów finansowych. Znając te wskaźniki strony umów mogą określać wzajemnie swoje zobowiązania i rozliczać transakcje. Wskaźniki opracowywane są przez niezależnych administratorów. Do nich należy określenie metod i rodzaju danych, które będą niezbędne do jego wyliczenia oraz zarządzanie mechanizmami wyznaczania wskaźnika, czyli gromadzenie, analiza i przetwarzanie tych danych.

Zasady wyliczania wskaźnika WIRON

Przejście ze wskaźnika WIBOR na WIRON zaplanowane zostało jako reforma rynku finansowego, przez Komisję Nadzoru Finansowego, a jej wprowadzaniem zajmuje się Narodowa Grupa Robocza. NGR złożona jest z przedstawicieli Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego, Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz innych podmiotów działających na krajowym rynku finansowym, powiązanych z obszarem wskaźników referencyjnych.

Przy wyliczaniu wskaźnika WIRON brane są pod uwagę transakcje zawierane przez banki między sobą, a także z instytucjami finansowymi i dużymi przedsiębiorstwami. Podmioty przekazują dane na podstawie umowy zawartej z Administratorem, w oparciu o Kodeks Postępowania Wskaźników Transakcyjnych. Zgodnie z metodą opracowania WIRON w obliczeniach uwzględniane są:

• transakcje depozytu niezabezpieczonego pomiędzy podmiotami, które są regularnie aktywne na rynku depozytów;
• wyłącznie transakcje “overnight” (jednodniowe), czyli takie, gdzie bank przyjmuje depozyt w dniu zawarcia transakcji i zwraca go w kolejnym dniu roboczym – ogranicza to ryzyko nieustalenia wskaźnika w danym dniu;
• transakcje o minimalnej wartości 1 mln złotych i maksymalnej wartości 2 mld złotych, przez co odrzucone są transakcje o niskiej i bardzo wysokiej wartości, a jednocześnie zapewniona jest reprezentatywność wskaźnika.

Po wykluczeniu transakcji o nietypowo niskich lub wysokich wartościach oprocentowania w stosunku do mediany w danym dniu, dokonywana jest weryfikacja warunków wiarygodności (co najmniej 3 podmioty w danym dniu, udział jednego podmiotu w ogólnej wartości zasobu transakcyjnego poniżej 75% oraz całkowita wartość zasobu transakcyjnego powyżej 1 mld zł). Jeśli warunki są spełnione Administrator przechodzi do badania koncentracji segmentów rynku, a następnie stosuje procedurę korekty głównej. Na podstawie danych wyznaczonych tą metodą, wartość WIRON wyznaczana jest jako średnia stopa procentowa ważona wolumenem, zaokrąglona do trzech miejsc po przecinku.

Wskaźnik WIRON wyliczany jest w dni robocze do godziny 11:00. Taka konstrukcja metody wyznaczania wskaźnika sprawia, że bazuje on na bieżącej sytuacji rynkowej. Administratorem, czyli jednostką odpowiedzialną za opracowywanie wskaźnika WIRON jest GPW Benchmark S.A., a nadzór merytoryczny pełni Komitet Nadzorczy spółki. Notowania wskaźnika publikowane są codziennie o godz. 12:25 na stronie internetowej administratora.

Czym WIRON różni się od WIBORU?

Podstawową różnicą jest to, że dane wejściowe służące do opracowania wartości wskaźnika WIRON to rzeczywiste liczby dotyczące zawieranych transakcji. WIBOR natomiast bazował na stawkach oprocentowania po jakich banki były gotowe złożyć u siebie depozyt w danym dniu roboczym. Informacja ta podawana była przez banki do godziny 11:00 każdego dnia. Oznaczało to de facto dane prognozowane, a nie faktyczne.

Dzięki uwzględnieniu rzeczywistego stanu rynku finansowego w wyliczaniu wskaźnika referencyjnego kredytów, ma on reagować bardziej dynamicznie na wszelkie zmiany sytuacji, dotyczące zarówno wzrostów, jak i spadków stóp procentowych. Zdaniem ekspertów rynku finansowego oprocentowanie kredytów opartych na wskaźniku WIRON ma być niższe niż tych opartych na wskaźniku WIBOR. Ma się to przyczynić do obniżenia całkowitych kosztów kredytu – w tym celu przecież nowy wskaźnik został wprowadzony.

Kiedy WIRON zostanie wprowadzony?

Chociaż banki od początku 2023 roku mogły wprowadzać do swojej oferty kredyty bazujące na indeksie WIRON, w momencie pisania artykułu (koniec czerwca 2023) zdecydował się na to tylko jeden bank – ING Bank Śląski. Są to kredyty hipoteczne w ofercie „Wakacje na swoim”, warianty „Łatwy start” i „Lekka rata”. W tych ofertach oprocentowanie wprawdzie jest niższe, co jednak zaskakuje to fakt, że marża banku jest większa, zatem faktyczna obniżka oprocentowania nie jest tak duża, jak można by oczekiwać. Od lipca dalsze dwa banki – Alior Bank i Millenium Bank – dołączą do oferty bazującej na wskaźniku WIRON.

Założenia reformy przewidują, że proces jej wdrażania będzie przebiegał następująco:

• Rok 2023 to okres przygotowawczy, podczas którego banki mają przystosować swoje wewnętrzne procedury, systemy informatyczne oraz szablony umów do wprowadzenia produktów finansowych opartych na indeksie WIRON.
• Na rok 2024 zaplanowano wprowadzenie zmian do regulacji prawnych, polskich i unijnych, które dotyczą funkcjonowania wskaźnika WIRON. W tym roku oczekuje się także, że możliwe będzie wyemitowanie obligacji wykorzystujących WIRON.
• W roku 2025 zaprzestane ma zostać tworzenie wskaźników WIBOR i WIBID. Do końca 2025 roku wszystkie banki mają zamienić wskaźnik referencyjny wszystkich niespłaconych kredytów bazujących na wskaźniku WIBOR, na wskaźnik WIRON.

W drugiej połowie 2023 roku możemy liczyć na pojawianie się dalszych pojedynczych ofert banków, oferowanych klientom detalicznym i korporacyjnym. Z biegiem czasu będzie ich coraz więcej, gdyż od tego procesu nie ma odwrotu. Oczywiście już zaciągnięte zobowiązania hipoteczne nadal obciążone są oprocentowaniem bazującym na WIBORZE i to zmieni się dopiero w 2025 roku. Można też podjąć inicjatywę i złożyć wniosek o podpisanie aneksu do umowy kredytowej, który wcześniej zmieni WIBOR na WIRON, ale prawdopodobnie bank zażąda odpłatności, albo będzie chciał ponownie przeprowadzić procedurę ustalenia zdolności kredytowej.

Przeczytaj również: Bezpieczny kredyt 2% – dla kogo i na jakich warunkach?

Przeszukaj bazę 1504 okazji na zakup mieszkania na ListaPrzetargow.pl »

Zdjęcia: Pexels.com, Unsplash.com