Wynajem mieszkania to jeden ze sposobów na dochód pasywny. Wiąże się on jednak nie tylko z profitami, ale i obowiązkami. Najważniejszą kwestią jest wybór najemców, ich weryfikacja oraz podpisanie stosowanej umowy. Jak rozmawiać z potencjalnym lokatorem i o czym pamiętać podczas sprawdzania i kompletowania dokumentów?
Kiedy zapada decyzja o wynajmie mieszkania na jego właściciela spada odpowiedzialność za znalezienie i wybór najemcy. Wbrew pozorom nie jest to zadanie proste i wymaga odpowiedniego podejścia. Każdemu wynajmującemu zależy na tym, aby lokatorzy byli odpowiedzialni i wypłacalni, dlatego zanim podpiszesz umowę warto spotkać się, porozmawiać i poprosić o przedstawienie stosownych dokumentów. Odmowa poddania się weryfikacji może oznaczać, że najemca nie jest osobą godną zaufania, a tym samym powierzenia w jego ręce lokalu. Jak przygotować się do rozmowy, jakie pytania zadać oraz które dokumenty najlepiej powiedzą nam, czy najemca będzie bezproblemowy?
Od czego zacząć wybór potencjalnego lokatora?
Kiedy publikujesz ogłoszenie zwykle w odpowiedzi otrzymujesz wiele zgłoszeń od różnych osób. Warto już na tym etapie sprecyzować nie tylko informacje techniczne, wyposażenie, lokalizację i cenę mieszkania, ale i wymagania względem lokatorów – ich liczby, sytuacji rodzinno-zawodowej (czy to lokal dla studentów, osób pracujących, rodzin, ze zwierzakiem). Warto poruszyć kwestię palenia papierosów, narodowości (jeśli język obcy jest dla Ciebie problemem).
Dzięki temu już na wstępnie zgłoszenia będą bardziej konkretne i spełniające oferowane warunki, co zaoszczędzi czas i energię obu stron. Następną selekcję należy wykonać po pierwszym kontakcie. Na podstawie zgłoszeń wybierz kilka, maksymalnie kilkanaście osób, z którymi spotkasz się osobiście w mieszkaniu. Nie sposób odbyć takich wizyt ze wszystkimi zainteresowanymi, a w ten sposób łatwiej będzie także zapoznać się z potencjalnym najemcą.
Już podczas pierwszego spotkania warto przygotować się na zadanie kilku pytań oraz poprosić o przedstawienie niezbędnych dokumentów. Pozwoli to obu osobom poznać się i swoje oczekiwania, poruszyć kwestie finansowe i codzienną współpracę. Przedstawienie dokumentów może nastąpić także przy podpisywaniu umowy, wtedy trzeba poinformować o konieczności zabrania ich ze sobą i okazanie na miejscu.
Przeczytaj: Kto wynajmuje mieszkania w Polsce? (najpopularniejsze grupy docelowe)
Jakie pytania zadać najemcy?
Podczas spotkania warto mieć listę pytań, które pozwolą poznać najemcę, ale i jego nawyki oraz oczekiwania względem mieszkania oraz wynajmującego.
1. Czym się zajmuje?
To dobre pytanie na początek, aby poznać najemcę, to, co robi i czym się interesuje. Od razu sprawdzisz, czy to osoba bardziej skryta, czy raczej towarzyska i rozgadana.
2. Jakie ma źródło dochodu?
Następnie można przejść do pytań związanych ze strefą zawodową, która powie nam czy najemca jest dorabiającym studentem, pracownikiem czy prowadzi własną firmę (zob. Wynajem mieszkania firmie – na czym polega?).
3. Ile osób będzie mieszkać w mieszkaniu?
Nie ma obowiązku podpisywania umowy na wszystkich lokatorów, ani ich obecność nie jest wymagana na spotkaniu, dlatego warto zapytać o to, ile osób będzie mieszkać, czy często będą pojawiać się w mieszkaniu goście albo ewentualne spotkania towarzyskie.
4. Czy zamierza mieć zwierzę?
Informację o tym najlepiej zawrzeć w ogłoszeniu, ale nie zaszkodzi dopytać na spotkaniu i od razu ustalić zasady obecności zwierzaka oraz odpowiedzialności za ewentualne szkody przez niego wyrządzone.
5. Czy jest palący?
Podobnie, jak powyżej lepiej dopytać, a także ustalić, czy goście są osobami palącymi i umówić się na palenie na balkonie lub na zewnątrz budynku.
6. Od kiedy i na jak długo szuka mieszkania?
To ważna informacja, bo niektórzy chcą zamieszkać, np. za 3 miesiące, kiedy Tobie zależy na wynajmie natychmiastowym. Dobrze jest zapytać także o plany i o to, jak długo najemca planuje zostać w tym mieszkaniu. Nie zawsze musi to się pokryć później z rzeczywistością, ale da już pogląd na sytuację, bo raczej nikt nie chce szukać po kilku miesiącach nowych lokatorów.
7. Czy planuje modyfikacje w mieszkaniu?
Z pozoru luźne pytanie, ale dające dużo informacji o tym, jak lokator ma zamiar traktować mieszkanie – czy to tylko tymczasowe miejsce bez sentymentu, czy zastępstwo domu. To dobra okazja, aby poruszyć kwestie związane z wyposażeniem, własnymi meblami, przemeblowaniem, usuwaniem sprzętów czy wierceniem otworów w ścianach.
8. Dlaczego się przeprowadza i po jak długim czasie?
To pomoże poznać podejście lokatora, szczególnie informacja o powodach przeprowadzki. Może często zmienia lokale, co daje Ci sygnał, że i w tym przypadku po kilku miesiącach będziesz musiał szukać nowego najemcy.
9. Czy udostępni namiary na poprzedniego wynajmującego?
Warto zaobserwować samą reakcję najemcy na to pytanie, która od razu powie nam, czy ich rozstanie przebiegło w zgodzie. Tak naprawdę wcale nie musisz dzwonić i sprawdzać, bo już po odpowiedzi lokatora uda się sprawdzić, czy to rzetelna osoba.
10. Czy ma uwagi do umowy i/lub mieszkania?
Istotne jest wysłuchanie drugiej strony, zareagowanie na zastrzeżenia i uwagi, co do zapisów w umowie lub stanu mieszkania. Może coś wymaga naprawy lub wymiany przed przeprowadzką, więc warto od razu te kwestie ustalić.
11. Czy podpisze umowę najmu okazjonalnego?
Tego typu umowa jest dodatkowym kosztem, zwykle ponoszonym przez wynajmującego, ale jednocześnie to lepsze zabezpieczenie niż zwykła umowa najmu. Szczególnie kiedy konieczna jest eksmisja lokatora. Jeśli najemca nie chce jej podpisać, pomimo nie ponoszenia kosztów, można uznać to jako ostrzeżenie.
12. Czy ma pytania do wynajmującego?
Zawsze zostaw przestrzeń na dialog i pytania najemcy. Odpowiadaj szczerze i mów o swoich oczekiwaniach oraz tym, co zapewniasz ze swojej strony. Pozwala to na nawiązanie partnerskich relacji.
Przeczytaj: Wynajem mieszkania obcokrajowcom – co warto wiedzieć
Dokumenty, które powinieneś zobaczyć
Choć w Polsce nadal prośba o przedstawienie dokumentów może spotkać się z niezrozumieniem, to coraz więcej wynajmujących decyduje się na taką weryfikację osoby, której powierzy swoje mieszkanie. Właściciel może żądać każdego dokumentu, który pozwala na sprawdzenie najemcy. Może to być wyciąg z rachunku bankowego, zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków. Bezwzględne jest przedstawienie dokumentu tożsamości, takiego jak dowód osobisty, a w przypadku cudzoziemców paszportu.
Na szybko możesz poprosić o trzy ostatnie opłaty za telefon komórkowy lub innej okresowej opłaty (za studia, prąd czy poprzedni czynsz). Jeśli je udostępni i udowodni systematyczność opłat z pewnością będzie to pozytywna informacja o najemcy i większy spokój dla wynajmującego.
Weryfikacja dochodów najemcy
Najważniejszą kwestią do sprawdzenia jest sytuacja finansowa i gwarancja systematycznych i terminowych opłat czynszu. W pewnym sensie zabezpieczeniem dla wynajmującego jest kaucja, ale zwykle jest ona jednokrotnością czynszu, więc na dłuższą metę nie chroni przed nieuczciwym lokatorem.
Przede wszystkim najemca powinien wpłacić całą kaucję oraz czynsz za cały pierwszy miesiąc wynajmu w całości w momencie zawierania umowy (może być w gotówce). Unikanie takiej płatności może być ostrzeżeniem i czerwoną lampką.
Jeśli chcesz dodatkowo sprawdzić wypłacalność lokatora możesz zadzwonić do pracodawcy i upewnić się, że taka osoba pracuje i jak wygląda jej sytuacja jako pracownika.
Przeczytaj również: Kaucja przy wynajmie mieszkania
Gdzie jeszcze sprawdzić najemcę?
W celu jeszcze dokładniejszego sprawdzenia najemcy można sprawdzić jego media społecznościowe, choć z pewnym dystansem, bo nie każdy prowadzi otwarcie swój profil i nie zawsze jednoznacznie można na jego podstawie ocenić osobowość danej osoby.
Innym sposobem będzie sprawdzenie lokatora w Krajowym Rejestrze Długów. Do tej bazy trafiają ludzie, którzy mają problemy ze spłatą swoich zobowiązań (np. kredytowych czy abonamentu za telefon). W tym przypadku, jak i w kwestii telefonu do pracodawcy, zawsze należy poinformować i zapytać o zgodę najemcę o wykorzystanie w takim celu jego danych. Jeśli się nie zgodzi może oznaczać, że coś ukrywa.
Przeczytaj również: Jak wynajmować mieszkanie zgodnie z prawem?
Przeszukaj bazę 1504 okazji na zakup mieszkania na ListaPrzetargow.pl »
Zdjęcia: Pexels.com
