Prawa i obowiązki rzeczoznawcy majątkowego

Zawód rzeczoznawcy majątkowego został prawnie usankcjonowany zapisami Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 grudnia 2002 r., zawód rzeczoznawcy majątkowego, z uwagi na przyznany mu zakres uprawnień i kompetencji, to zawód obdarzony szczególnym zaufaniem publicznym. Tytuł „rzeczoznawca majątkowy” podlega ochronie prawnej.

Kto może zostać rzeczoznawcą majątkowym?

Osoba wykonująca zawód rzeczoznawcy majątkowego, aby móc szacować nieruchomości, czyli określać wartość prawa własności lub innego prawa do nieruchomości, musi posiadać wyższe wykształcenie, odbytą praktykę zawodową, a przede wszystkim musi posiadać uprawnienia zawodowe.

Uprawnienia zawodowe, po zdanym egzaminie na rzeczoznawcę majątkowego, nadaje Minister Inwestycji i Rozwoju.

Działalność w zakresie szacowania wartości nieruchomości przez osobę nieposiadającą ku temu odpowiednich uprawnień jest zakazana i grozi za to kara grzywny w wysokości do 50 tys. zł.

Osoba, której nadano uprawnienia zawodowe w zakresie szacowania nieruchomości, może rozpocząć wykonywanie swojej pracy jako rzeczoznawca majątkowy z chwilą wpisania jej w poczet rzeczoznawców majątkowych i ujawnienie tego wpisu w Centralnym Rejestrze Rzeczoznawców Majątkowych.

Centralny Rejestr Rzeczoznawców Majątkowych prowadzony jest przez Ministra Inwestycji i Rozwoju i upubliczniony na stronie internetowej: LINK.

Kto może korzystać z usług rzeczoznawcy majątkowego?

Z usług rzeczoznawcy majątkowego może skorzystać każdy, kto chce poznać wartość swojej nieruchomości.

Niekiedy konieczność wyceny nieruchomości sporządzonej przez rzeczoznawcę majątkowego wynika wprost z przepisów prawa, tak jak np. wycena nieruchomości będących własnością Skarbu Państwa, wycena nieruchomości dla celów aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego czy chociażby w sprawach sądowych dotyczących nieruchomości.

Rzeczoznawca majątkowy wykonując swoją pracę posiada zarówno obowiązki, jak i prawa. Prawa i obowiązki rzeczoznawcy majątkowego reguluje Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Obowiązki rzeczoznawcy majątkowego

Do szczególnych obowiązków rzeczoznawcy majątkowego należy:

1. Stałe doskonalenie i podnoszenie swoich kwalifikacji zawodowych oraz obowiązkowe dokumentowanie działań w tym zakresie.

Dokumentację w zakresie odbytych szkoleń doskonalących, rzeczoznawca majątkowy ma obowiązek przechowywać, co najmniej przez okres 5 lat (przepis w zakresie wypełniania obowiązku stałego doskonalenia kwalifikacji zawodowych wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2018 r.).

2. Sporządzanie dokumentacji – operatu szacunkowego w zakresie określenia wartości nieruchomości, a także maszyn i urządzeń trwale związanych z nieruchomością zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów prawa i standardami zawodowymi, ze szczególną starannością właściwą dla zawodowego charakteru tych czynności oraz z zasadami etyki zawodowej.

3. Zachowanie zasady poufności i zasady bezstronności.

Głównymi zasadami, jakimi powinien kierować się rzeczoznawca majątkowy w trakcie szacowania wartości nieruchomości powinny być:

• zasada poufności charakteryzująca się zachowaniem tajemnicy służbowej,
• zasada bezstronności charakteryzująca się obiektywizmem w działaniu, nie uleganiu naciskom zewnętrznym.

Dochowanie tajemnicy służbowej to zasada o szczególnym znaczeniu, szczególnie, jeżeli chodzi o informacje uzyskane w trakcie czynności zawodowych. Informacje pozyskane przez rzeczoznawcę majątkowego w trakcie szacowania nieruchomości, nie mogą być przekazywane osobom trzecim, chyba, że odrębne przepisy stanowią inaczej.

4. Dołączenia do operatu szacunkowego lub umowy o dokonanie wyceny nieruchomości kopii dokumentu potwierdzającego obowiązkowe ubezpieczenie OC. Dokument ten jest również niezbędny przy wykonywaniu przez rzeczoznawcę majątkowego potwierdzenia aktualności operatu szacunkowego.

Przeczytaj: Jak zostać rzeczoznawcą majątkowym?

Kary dyscyplinarne

Zgodnie z art. 178 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. rzeczoznawca majątkowy, który nie wypełnia swoich obowiązków, podlega odpowiedzialności zawodowej.

Wobec rzeczoznawcy majątkowego mogą być orzeczone, z tytułu odpowiedzialności zawodowej, następujące kary dyscyplinarne:

1. kara upomnienia,
2. kara nagany,
3. zawieszenie uprawnień zawodowych na okres od 3 miesięcy do 1 roku,
4. zawieszenie uprawnień zawodowych do czasu ponownego złożenia egzaminu z wynikiem pozytywnym,
5. pozbawienie uprawnień zawodowych z możliwością ponownego ubiegania się o ich nadanie,
6. pozbawienie uprawnień zawodowych z możliwością ubiegania się o ponowne ich nadanie po upływie 3 lat od dnia ich pozbawienia.

Pozbawienie uprawnień zawodowych następuje również w przypadku:

1. utraty zdolności do czynności prawnych,
2. skazania za przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, za przestępstwo przeciwko mieniu, za przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, za przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe (art. 177 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami),
3. sądowego zakazu wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego,
4. sądowego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie szacowania nieruchomości.

Osoba pozbawiona uprawnień zawodowych jest zobowiązana niezwłocznie poinformować o tym zdarzeniu ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.

Prawa rzeczoznawcy majątkowego

1. Niekwestionowanym prawem osoby, która nabyła prawo wykonywania zawodu rzeczoznawcy majątkowego, jest prawo do używania tytułu zawodowego „rzeczoznawca majątkowy”.

2. Rzeczoznawca majątkowy, oprócz dokumentu zwanego operatem szacunkowym może sporządzać (ma prawo) opracowania i ekspertyzy, niestanowiące operatu szacunkowego, dotyczące:

• rynku nieruchomości oraz doradztwa w zakresie tego rynku,
• efektywności inwestowania w nieruchomości i ich rozwoju,
• skutków finansowych uchwalania lub zmiany planów miejscowych,
• oznaczania przedmiotu odrębnej własności lokali,
• bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości,
• określania wartości nieruchomości na potrzeby indywidualnego inwestora,
• wyceny nieruchomości zaliczanych do inwestycji w rozumieniu przepisów o rachunkowości,
• wyceny nieruchomości, jako środków trwałych jednostek w rozumieniu ustawy o rachunkowości,

3. Rzeczoznawca majątkowy posiada prawo do prowadzenia działalności na terenie Rzeczpospolitej Polski pod warunkiem, że czynności z zakresu wykonywania szacowania nieruchomości będą wykonywane przez rzeczoznawców majątkowych.

4. Rzeczoznawca majątkowy ma prawo uzyskać, a dany podmiot ma obowiązek udostępnić dokumenty i rejestry, do których dostęp rzeczoznawcy majątkowemu jest niezbędny w związku z dokonywanym określeniem wartości nieruchomości.

5. Przy wycenie nieruchomości na potrzeby związane w szczególności z pozbawieniem lub ograniczeniem praw do nieruchomości, a także z ponoszeniem ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, rzeczoznawca majątkowy działający na zlecenie organów administracji publicznej lub sądów ma prawo wstępu na nieruchomość będącą przedmiotem wyceny oraz dokonywania niezbędnych czynności związanych z szacowaniem nieruchomości (art. 155 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami).

Przeczytaj: Na czym polega wycena nieruchomości?

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 10 lutego 2014 r. w sprawie postępowania z tytułu odpowiedzialności zawodowej rzeczoznawców majątkowych.
3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 13 grudnia 2013 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie czynności rzeczoznawstwa majątkowego.

Przeszukaj bazę 1504 okazji na zakup mieszkania na ListaPrzetargow.pl »

Foto: Unsplash.com