Choć może się to wydawać obrazkiem z przeszłości, w Polsce wciąż funkcjonują mieszkania ze wspólną toaletą, zazwyczaj zlokalizowaną na korytarzu lub klatce schodowej. Dotyczy to przede wszystkim starych kamienic, często należących do zasobu komunalnego, ale również lokali wystawianych na sprzedaż przez gminy. W niniejszym tekście wyjaśniamy, dlaczego wciąż istnieją mieszkania ze wspólną toaletą, gdzie można je znaleźć i na jakich zasadach można je przekształcić w pełnowartościowy lokal.
Tło historyczne – skąd wzięły się toalety na korytarzu?
Zabytkowe kamienice, wznoszone głównie pod koniec XIX i na początku XX wieku, projektowano według ówczesnych norm, w których łazienka nie była obowiązkowym elementem wyposażenia lokalu. Nierzadko całe piętro dzieliło jedno pomieszczenie sanitarne – ubikację zlokalizowaną na korytarzu lub z wejściem z klatki schodowej, pozbawioną ogrzewania i z uproszczoną instalacją wodno-kanalizacyjną.
Z czasem wiele z tych lokali przeszło modernizację – pojawiły się łazienki, ciepła woda, nowe instalacje. Jednak nie wszystkie budynki doczekały się takich zmian. W dalszym ciągu można spotkać mieszkania – szczególnie te należące do gmin – które funkcjonują w niemal niezmienionej formie, z toaletą „zewnętrzną”, co nieuchronnie przekłada się na ograniczony komfort codziennego użytkowania. Brak prywatności, konieczność opuszczania mieszkania, by skorzystać z toalety, oraz zależność od pozostałych lokatorów to czynniki, które warto mieć na uwadze, rozważając taką ofertę.
Standardy sanitarne w Polsce – statystyki, które wciąż zaskakują
Dane pochodzące z Narodowego Spisu Powszechnego przeprowadzonego w 2021 roku wciąż powracają w dyskusjach na temat jakości warunków mieszkaniowych w Polsce – i trudno się temu dziwić. Według tamtych statystyk, funkcjonowało wówczas w naszym kraju ponad 900 tysięcy mieszkań pozbawionych toalety. Przekładało się to na +/- 2 miliony osób, które na co dzień korzystały z rozwiązań sanitarnych zlokalizowanych poza lokalem mieszkalnym – często wspólnych, umieszczonych na korytarzach czy klatkach schodowych. Problem ten w największym stopniu dotyczył nieruchomości położonych na terenach dawnego zaboru rosyjskiego, gdzie stary zasób mieszkaniowy zachował się w największej skali. Choć można przypuszczać, że w ostatnich latach sytuacja uległa częściowej poprawie, skala zjawiska nadal pozostaje zauważalna w realnych warunkach życia wielu osób.
Gdzie można znaleźć takie oferty?
Oferty mieszkań ze wspólną toaletą najczęściej trafiają do obrotu w ramach przetargów organizowanych przez miasta. Ogłoszenia publikowane są zazwyczaj w Biuletynach Informacji Publicznej (BIP) poszczególnych urzędów oraz na lokalnych portalach miejskich, takich jak strony zarządów nieruchomości komunalnych. W opisach warto zwracać uwagę na następujące sformułowania: „pomieszczenie WC w częściach wspólnych”, „brak wydzielonej łazienki” czy „konieczność wykonania węzła sanitarnego” – to sygnał, że mieszkanie nie posiada własnej toalety.
Natomiast najwygodniejszym sposobem na śledzenie takich ogłoszeń jest skorzystanie z wyszukiwarki naszego portalu Listaprzetargow.pl, gdzie codziennie analizujemy ponad 20 tysięcy ofert z całej Polski. Wystarczy wybrać interesującą lokalizację i rodzaj nieruchomości – mieszkanie, dom, działkę, lokal użytkowy – aby uzyskać dostęp do aktualnych przetargów i licytacji w jednym miejscu. Dodatkowo można ustawić alerty, które automatycznie poinformują o pojawieniu się nowych ogłoszeń spełniających wybrane kryteria.
Przeczytaj: Jak kupić mieszkanie w przetargu – poradnik krok po kroku
Mieszkania ze wspólną toaletą w kamienicy – dlaczego ktoś decyduje się na ich zakup?
Być może zadajesz sobie teraz, czytelniku, to pytanie – i słusznie. Przyjrzyjmy się wspólnie możliwym powodom tych transakcji.
1. Niższa cena i niski próg wejścia
Mieszkania pozbawione WC są zazwyczaj znacznie tańsze od porównywalnych lokali w tej samej lokalizacji. Dla wielu nabywców oznacza to realną szansę na zakup własnego „M”, które można z czasem dostosować do swoich potrzeb. Przykładowo, w przetargu ogłoszonym przez Zarząd Lokali Miejskich w Łodzi znalazło się mieszkanie z dostępem do toalety na korytarzu – przy ul. Brzozowej 17. Cena wywoławcza wynosiła niespełna 5 tys. zł za m², i to w odnowionej kamienicy. To atrakcyjna stawka jak na miasto wojewódzkie, choć trzeba mieć świadomość, że cała modernizacja – od projektu po instalację – leży po stronie kupującego.
2. Atrakcyjna lokalizacja
Wiele tego typu mieszkań zlokalizowanych jest w centralnych dzielnicach miast, gdzie ceny nieruchomości są zwykle wysokie. Nawet jeśli lokal wymaga dostosowania, jego położenie może przełożyć się na znaczący wzrost wartości po remoncie.
3. Potencjał inwestycyjny
Tego rodzaju nieruchomości bywają łakomym kąskiem dla inwestorów, szczególnie tych, którzy specjalizują się w modernizacji i dalszej odsprzedaży mieszkań (tzw. flippingu). Po adaptacji lokalu możliwy jest zysk zarówno z wynajmu, jak i sprzedaży.
4. Czasem po prostu… brak alternatywy
Są też sytuacje, w których zakup takiego mieszkania to kompromis wymuszony realiami – np. brakiem zdolności kredytowej, pilną potrzebą zamieszkania czy ograniczonym budżetem. Jeśli lokal ma potencjał modernizacyjny, może być potraktowany jako rozwiązanie tymczasowe, ale dające perspektywę poprawy warunków w przyszłości.
Przeczytaj: Inwestowanie w mieszkania w kamienicy
Jak w takim razie urządzić własną toaletę?
1. Potrzebna zgoda właściciela lub wspólnoty
W przypadku mieszkań wykupionych lub dostępnych na rynku wtórnym, o zgodzie decyduje wspólnota mieszkaniowa (uchwała współwłaścicieli). W praktyce oznacza to konieczność złożenia odpowiedniego wniosku, w którym właściciel opisuje, co planuje zrobić – np. przekształcić część mieszkania w łazienkę lub zainstalować WC, które do tej pory znajdowało się na korytarzu. Wraz z wnioskiem wymagane jest dołączenie dokumentacji – choćby poglądowego szkicu układu pomieszczenia, opinii technicznej dotyczącej instalacji wodno-kanalizacyjnej oraz oświadczenia, że właściciel bierze na siebie wszystkie koszty remontu.
2. Wyzwania techniczne
Kluczowe jest sprawdzenie, czy istnieje możliwość podłączenia WC do instalacji wodno-kanalizacyjnej. W niektórych kamienicach piony są nieliczne, a kanalizacja przeciążona – co ogranicza możliwości adaptacji.
3. Projekt budowlany i nadzór
W wielu przypadkach konieczny będzie projekt budowlany, a czasem nawet pozwolenie na budowę lub zgłoszenie prac. Decyzja o tym, co finalnie będzie potrzebne, zależy od zakresu planowanych prac i lokalnych przepisów – dlatego warto to skonsultować z projektantem lub urzędem.
A jak wygląda sytuacja w lokalach przyznawanych przez gminę na wynajem?
W wielu starszych budynkach z zasobu miejskiego toalety nadal znajdują się na korytarzach. Co ciekawe, nie zawsze są one uznawane za część wspólną – w niektórych przypadkach to wydzielone pomieszczenia, formalnie przypisane do konkretnego mieszkania, choć fizycznie zlokalizowane poza jego obrębem. Odpowiedzialność za ich stan techniczny, sprzątanie i ewentualne naprawy spoczywa wówczas bezpośrednio na lokatorze.
Jeśli najemca takiego lokalu chce zrezygnować z korzystania z toalety zewnętrznej i urządzić własną – już w obrębie mieszkania – musi najpierw uzyskać zgodę właściciela nieruchomości, czyli gminy. Konieczne będzie także spełnienie określonych warunków technicznych.
W przypadku ingerencji w ścianę nośną (na przykład przy wykonywaniu otworu na drzwi) wymagane jest pozwolenie na budowę oraz profesjonalny projekt. Jeśli natomiast zmiany ograniczają się do wydzielenia pomieszczenia, wystarczy zgłoszenie robót budowlanych. W obu przypadkach kluczowe będzie:
- zapewnienie odpowiedniej wentylacji,
- uzyskanie pozytywnej opinii kominiarskiej,
- spełnienie wymogu dotyczącego drzwi wejściowych – muszą one mieć co najmniej 80 cm szerokości i otwierać się na zewnątrz.
Duże znaczenie ma także dostępność pionu kanalizacyjnego, choć dzięki nowoczesnym rozwiązaniom – takim jak rozdrabniacze z pompą – możliwe jest poprowadzenie instalacji również z większej odległości.
Przeczytaj: Remont mieszkania na wynajem lub na flipa – praktyczne wskazówki
Na koniec: 4 praktyczne porady dla zainteresowanych
- Czytaj dokładnie ogłoszenia przetargowe. Jeśli pojawia się zapis „WC w częściach wspólnych”, to znaczy, że w mieszkaniu nie ma toalety.
- Zbadaj możliwości adaptacyjne. Skonsultuj się z zarządcą budynku lub projektantem, zanim podejmiesz decyzję o zakupie.
- Zorientuj się w kosztach. Adaptacja WC to koszt od kilku do kilkunastu tysięcy złotych – w zależności od zakresu prac i stanu technicznego budynku.
- Nie licz na automatyzm. Nawet jeśli inne mieszkania w kamienicy mają już łazienki, nie znaczy to, że w Twoim przypadku będzie to prosta procedura.
Przeszukaj bazę 1504 okazji na zakup mieszkania na ListaPrzetargow.pl »
Zdjęcie: Pixabay.com
